Wzrost automatyzacji niezbędny dla rozwoju polskiego przemysłu

76 proc. firm polskich, badanych przez Polski Instytut Ekonomiczny ocenia, że robotyzacja i automatyzacja będą coraz bardziej stanowiły o ich przewadze konkurencyjnej – wynika z raportu PIE „Robotyzacja w Polsce w 2023 roku”.

Jak piszą autorzy raportu, świadomość przedsiębiorców dotycząca znaczenia robotyzacji dla konkurencyjności firm jest w Polsce duża. W badaniach przeprowadzonych przez PIE w grudniu 2023 r. 77 proc. małych i średnich firm, 100 proc. firm o zysku szacowanym na ponad 10 mln zł oraz 94 proc. firm z kapitałem wyłącznie zagranicznym odpowiedziało, że robotyzacja i automatyzacja przedsiębiorstw będzie coraz bardziej stanowiła o przewadze konkurencyjnej na rynku.

Gęstość robotyzacji, czyli liczba robotów na liczbę pracowników danego sektora może w przybliżeniu pokazywać stopień zaawansowania technologicznego gospodarki. Zgodnie z danymi PIE, w 2022 r. w sektorze przetwórstwa przemysłowego w Polsce pracowało 17 833 robotów. Liczba robotów przemysłowych w sektorze przetwórstwa przemysłowego przypadająca na 10 tys. pracowników w Polsce wyniosła 54,6, podczas gdy w najbardziej zrobotyzowanym kraju UE – Szwecji, wskaźnik ten wyniósł niemal 300. W Polsce w najbardziej zrobotyzowanej branży – produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep wskaźnik ten wynosił 200.

Pod względem liczby zainstalowanych robotów przemysłowych w 2022 r. Polska zajmowała 17. miejsce na świecie, 6. miejscu w UE pod względem liczby zainstalowanych w sektorze przetwórstwa przemysłowego oraz na 16. pod względem liczby robotów przypadających na 10 tys. pracowników przemysłu. Jak zauważa PIE, ta tzw. gęstość robotyzacji wskazuje na potencjał do dalszej penetracji gospodarki przez tę technologię, należy przy tym wziąć pod uwagę strukturę gospodarki polskiej, nierzadko opartej na relatywnie niskich kosztach pracy, co nie sprzyja inwestycjom w robotyzację. Z drugiej strony Instytut ocenia, że narastające niedobory na rynku pracy powinny ten element niwelować.

Jak stwierdza się w raporcie PIE, wpływ robotyzacji na zatrudnienie, opisywany w literaturze naukowej nie jest jednoznaczny, a uczestnicy badania PIE mówili o utrzymaniu zatrudnienia w związku z instalacją robotów przemysłowych albo wręcz o jego zwiększeniu. Wskazywali też na konieczność prowadzenia wewnętrznych szkoleń i podnoszenia kwalifikacji dotychczasowych pracowników, tak aby mogli pracować przy obsłudze robotów.

Jaką formę opodatkowania wybrać?

Własna działalność gospodarcza a podatki. Założyłeś własną firmę? Kolejnym krokiem jest wybór sposobu rozliczania się ze skarbówką z tytułu osiąganych dochodów. Odpowiednia forma opodatkowania, dopasowana do potrzeb przedsiębiorcy, niesie ze sobą korzyści finansowe. Warto o nich wiedzieć!

Nasze badania wpisują się w nurt wskazujący, że robotyzacja nie powinna prowadzić do redukcji zatrudnienia (tzw. efekt produktywnościowy – wzrost produkcji bardziej wydajnych firm). Jednocześnie – jak wynika z wypowiedzi badanych i badań ankietowych PIE – brak robotyzacji może obniżać pozycję konkurencyjną firm na rynku. Tym samym może przyczyniać się do redukcji zatrudnienia w skali całego sektora, jeśli utrata rynku przez firmy mniej konkurencyjne będzie silniej oddziaływała na zatrudnienie – pisze PIE w raporcie. (PAP)