Spółki notowane na giełdzie kontrolują hałas i podejmują działania na rzecz jego redukcji
„`html
Hałas jest powszechnie występującym zanieczyszczeniem obserwowanym w różnych częściach świata, które wywiera szkodliwy wpływ na ludzi, zwierzęta i całe ekosystemy. Najczęściej jego źródłem są środki transportu (drogowe, kolejowe i lotnicze), działalność przemysłowa (zakłady, fabryki, ciężkie maszyny), budownictwo (prace remontowe, budowlane, rozbiórkowe) oraz sektor komunalny (kluby, restauracje, wydarzenia sportowe i kulturalne, prace porządkowe).
Rosnący problem hałasu w środowisku
Według analiz prowadzonych w Europie, natężenie hałasu szczególnie zwiększa się na terenach zurbanizowanych. Główną tego przyczyną są rosnący ruch drogowy i rozwój działalności przemysłowej. Obecnie już około 20% populacji Unii Europejskiej jest narażona na niekorzystne natężenie dźwięku, które uznaje się za zagrożenie dla zdrowia, prowadzące m.in. do przewlekłego stresu, problemów ze snem czy chorób układu sercowo-naczyniowego. W Polsce narażenie na nadmierny hałas dotyczy około 14% mieszkańców, co jest wskaźnikiem nieco niższym niż średnia europejska, lecz mimo to wymaga dalszych działań ograniczających to zjawisko. Instytucje unijne planują, by do 2030 roku odsetek osób chronicznie dotkniętych hałasem transportowym spadł o 30%.
Źródła i ograniczenia redukcji emisji hałasu
Na ograniczenie emisji hałasu wywierają wpływ zwłaszcza branże transportowe oraz przemysłowe, które odpowiadają za większość generowanego dźwięku. Przykładem działań na rzecz zmniejszenia poziomu hałasu jest modernizacja taboru kolejowego, prowadzona przez PKP Cargo, które wymienia tradycyjne wstawki hamulcowe na mniej hałaśliwe kompozytowe. Już ponad 11 tysięcy wagonów przeszło taki proces, a nowe są wyposażone w nowoczesne rozwiązania dźwiękochłonne. Jednak przeprowadzenie modernizacji wszystkich wagonów wymaga czasu – przepis dopuszcza użytkowanie starszych rozwiązań do 2036 roku na tzw. cichych liniach. Na przeszkodzie w szybkich zmianach stoją wysokie koszty inwestycji oraz ograniczona dostępność technologii.
W branży portowo-logistycznej grupa OT Logistics wskazuje na główne źródła hałasu, takie jak suwnice, wózki widłowe, statki podczas operacji oraz lokomotywy. Redukcja hałasu realizowana jest m.in. przez utrzymanie maszyn w dobrym stanie technicznym i regularne przeglądy, jednak ze względu na specyfikę tej działalności nie można całkowicie zlikwidować problemu.
Działania polskich spółek na rzecz ograniczania hałasu
W transporcie drogowym, gdzie dominuje spółka Trans Polonia, brak jest publicznych informacji na temat konkretnych działań ograniczających emisję dźwięku. Natomiast duże koncerny, takie jak Orlen czy KGHM, podkreślają rozwiązywanie problemów hałasu zarówno w bieżącej produkcji, jak i podczas sytuacji awaryjnych, stosując m.in. ekrany akustyczne i wyciszenia newralgicznych urządzeń. Orlen wskazuje jednak, że w przemyśle energetycznym oraz chemicznym możliwości technicznego wyciszenia niektórych instalacji są ograniczone przez ich rozmiary, procesy technologiczne czy konieczność wymiany ciepła.
KGHM do przestrzegania norm emisji hałasu zobowiązany jest przepisami środowiskowymi. Najwięcej niepożądanych dźwięków pochodzi z zakładów górniczych i hutniczych. Spółka podejmuje dialog z lokalnymi społecznościami w przypadku pojawienia się sygnałów o przekroczeniu dopuszczalnych poziomów. Dodatkowo, przed rozbudową infrastruktury górniczej planowane są działania prewencyjne, jak montaż tymczasowych ekranów akustycznych.
W JSW hałas jest efektem pracy szybów wentylacyjnych. W 2024 roku grupa przeznaczyła 13,5 mln zł na inwestycje zmierzające do ograniczenia emisji dźwięku i pyłu, co powinno przynieść pozytywne efekty już w bieżącym roku. Również w Bogdance głównymi źródłami hałasu są procesy związane z wydobyciem węgla, transportem oraz instalacjami przetwórczymi. Spółka wdraża rozwiązania techniczne i organizacyjne, prostsze metody, jak regularne wyłączanie urządzeń podczas przerw, montaż wygłuszających okładzin w budynkach czy kontrolę stanu technicznego pojazdów i maszyn.
Ograniczanie hałasu w energetyce i przemyśle chemicznym
W przedsiębiorstwach chemicznych hałas pochodzi m.in. z pracy kompresorów, wentylatorów czy instalacji pomocniczych. Firmy kontrolują emisje za pomocą polityki środowiskowej oraz monitorują wpływ realizowanych inwestycji na klimat akustyczny otoczenia. Przykładem jest koncern Azoty, który podczas modernizacji przyjmuje zasadę, że nowe rozwiązania nie powinny generować większego poziomu hałasu.
Z kolei firmy z sektora energetycznego, m.in. Enea i PGE, deklarują regularne monitorowanie natężenia dźwięku w swoich elektrowniach i wdrażanie środków, które zapewniają spełnianie obowiązujących norm hałasu na terenach chronionych akustycznie. Ze względu na różnorodność lokalizacji nie da się ustalić jednego poziomu emisji dla całej grupy, dlatego każdorazowo prowadzi się kontrole w miejscach najbardziej narażonych na oddziaływanie.
Budimex, jako firma budowlana, identyfikuje hałas jako istotny czynnik wpływający na otoczenie, zwłaszcza podczas realizacji projektów w pobliżu terenów zamieszkałych. Spółka nie jest w stanie wyeliminować wszystkich dźwięków, ale inwestuje w nowoczesny sprzęt i wdraża innowacyjne rozwiązania techniczne, które pozwalają znacznie ograniczyć poziom hałasu generowanego w trakcie prac.
Podsumowanie
Hałas stanowi istotne wyzwanie środowiskowe w wielu sektorach gospodarki. Chociaż wymagania prawne zobowiązują przedsiębiorstwa do wypracowania strategii ograniczania jego emisji, często napotykają one na bariery technologiczne i wysokie koszty inwestycyjne. Przyszłe działania powinny skupiać się na wdrażaniu innowacyjnych i efektywnych technologii, wymianie doświadczeń oraz ścisłej współpracy z lokalnymi społecznościami, by skutecznie minimalizować negatywne oddziaływanie hałasu na ludzi i środowisko.
„`
