Z oceanem dzieje się coś niepokojącego. Pierwszy taki przypadek od co najmniej 40 lat

Bezprecedensowe zjawisko w Zatoce Panamskiej

Od co najmniej 40 lat po raz pierwszy w Zatoce Panamskiej nie wystąpiło zjawisko, które co roku wynosi na powierzchnię chłodne i bogate w składniki odżywcze wody głębinowe. Naukowcy wskazują na osłabienie wiatrów i ostrzegają, że klimat może w krótkim czasie rozregulować mechanizmy podtrzymujące życie w oceanach.

Brak upwellingu w 2025 roku

Zjawisko znane jako upwelling, naturalny proces unoszenia chłodnych i bogatych w składniki odżywcze mas wody, w 2025 roku nie wystąpiło. To pierwszy taki przypadek od rozpoczęcia systematycznych badań nad tym regionem. Pasaty, które od grudnia do kwietnia generują charakterystyczny ruch wód w Zatoce Panamskiej, tym razem nie spowodowały chłodzenia wód powierzchniowych ani wzbogacenia ich składu chemicznego.

Znaczenie upwellingu

Upwelling ma kluczowe znaczenie dla lokalnej gospodarki i przyrody: wspiera rybołówstwo, stabilizuje rafy koralowe i wpływa na turystykę. Tym razem jednak chłodny nurt nie pojawił się, a morze pozostało ciepłe i uboższe w składniki odżywcze.

Przyczyny i konsekwencje

Badacze wykazali, że przyczyną zaburzenia była osłabiona cyrkulacja pasatów. To wystarczyło, by mechanizm działający przez tysiące lat nagle się zatrzymał. W efekcie nie zanotowano typowych spadków temperatury wody ani zwiększonej produkcji biologicznej. Zmiana klimatu może w krótkim czasie zburzyć fundamentalne procesy dla ekosystemów i ludzi, którzy z nich korzystają.

Potrzeba dalszych badań

Naukowcy podkreślają potrzebę dalszych badań, aby dokładnie zrozumieć to zjawisko. Czy było to jednorazowe, czy początek nowego trendu? Pierwsze skutki odczuje rybołówstwo, gdyż sezonowe odrodzenie życia w Zatoce Panamskiej jest podstawą tradycyjnych połowów.

Zjawisko to pokazuje, jak wrażliwe są systemy upwellingu w strefie tropikalnej. Naukowcy apelują o wzmocnienie systemów obserwacji i prognozowania klimatu w tropikach, co może zapobiec przyszłym zakłóceniom.

To także pierwszy duży efekt współpracy Instytutu Tropikalnego z jednostką badawczą należącą do Instytutu Maxa Plancka.